ON DEMOCRATIC ADULT EDUCATION: NAVIGATING THE DIALOGUE BETWEEN CONSENSUS AND DISSENSUS IN CONTEMPORARY MULTICULTURAL COMMUNITIES

Abstrakt

O DEMOKRATYCZNEJ EDUKACJI DOROSŁYCH: KIEROWANIE DIALOGIEM POMIĘDZY KONSENSUSEM A DYSKRYMINACJĄ WE WSPÓŁCZESNYCH SPOŁECZNOŚCIACH WIELOKULTUROWYCH

W niniejszym artykule autor rozpoznaje możliwości demokratycznej edukacji dorosłych, rozumiejącej „obywatelstwo jako praktykę” we współczesnych społecznościach wielokulturowych, które charakteryzuje pluralizm i różnica. Priorytetem jest polityczny wymiar edukacji, uczenie się oraz koncepcja edukacji. Jest to nierozłącznie związane z otwartą przestrzenią debaty, niezgody i „konfliktu”, co stanowi podstawę dla praktyki demokracji. Zaczynając od koncepcji Jürgena Haber-masa, dotyczącej deliberatywnej demokracji i strefy publicznej, gdzie już sam autor ukazywał braki tej koncepcji, niewystarczająco odpowiadającej kwestiom związanym z władzą i różnicą, które są tak istotne dla współczesnych społeczności wielokulturowych. Habermas, odnosząc się do koncepcji Chantal Mouffe i Jacques’a Rancière’a na temat „polityczności” i „polityki”, argumentuje, że demokratyczne obywatelstwo powinno być postrzegane jako demokratyczna praktyka, w której wszyscy potencjalni członkowie społeczności mogą w niej aktywnie uczestniczyć i mówić jako równi członkowie niezależnie od ich statusu. Wówczas demokratyczna praktyka może być także doświadczana jako możliwość uczenia się. W konkluzji autor przedstawił koncepcję edukacji dorosłych i jej związek z demokratycznym obywatelstwem we współczesnych społecznościach wielokulturowych.