WSTYD JAKO EMOCJA UCIELEŚNIONA – TWARZ, CIAŁO I ROLE PŁCIOWE W PROCESIE SPOŁECZNEJ KONSTRUKCJI WSTYDU

Abstrakt

W niniejszym artykule zaprezentowano rozważania dotyczące procesów społecznej konstrukcji emocji wstydu. Szczególną uwagę autorka poświęciła cielesnemu wymiarowi doświadczenia tej emocji. Podjęła próbę ustalenia związków wstydu z twarzą, ciałem i płcią. Wstyd określono mianem emocji twarzy, przy czym pojęcie to potraktowane zostało zarówno w sposób dosłowny, jak i metaforyczny. Ustalenie społecznych źródeł wstydu oraz wyłaniania się samoświadomości jako elementu właściwego dla tej emocji umożliwiło wyjaśnienie związków wstydu z płcią. Na podstawie rozważań teoretycznych i przytoczonych wyników badań empirycznych autorka wyciąga wniosek o większej podatność kobiet niż mężczyzn na doświadczenie wstydu, co łączy z pojawieniem się świadomości własnego ciała oraz procesem samouprzedmiotowienia.