Abstrakt
Celem artykułu jest ukazanie możliwości rozwoju edukacji dorosłych w warunkach zmian społeczno-zawodowych zawodowych zachodzących na rynku pracy oraz w strukturze społecznej. Na podstawie analizy literatury oraz raportów gospodarczych i oświatowych ukazano obszary, które mają/mogą mieć istotny wpływ na kierunki i zakres edukacji dorosłych. Przedstawiono aktualne oraz perspektywiczne czynniki, od których zależy aktywność w zakresie edukacji dorosłych. Zwrócono też uwagę na przebieg tej edukacji. Podjęto próbę odpowiedzi na pytanie, czy edukacja dorosłych to dzisiaj konieczność, czy wolny wybór.
Bibliografia
Bauman, Z. (2007) Płynne życie. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Bichl, S. (2021) Dojrzały pracownik szuka pracy. Coaching, 3, 46-49.
Bichl, S. (2022) Dojrzały pracownik zmienia zawód. Coaching, 1, 31-34.
Czarnecka, M. i Woszczyk, P. (2012) (Czło)wiek to inwestycja. Personel i Zarządzanie, 3, 93-96.
Drucker, P.F. (2011) Praktyka zarządzania. Warszawa: Wydawnictwo MT Biznes.
Gerlach, R. (2020) Edukacja dla zatrudnienia w pierwszych dekadach nowego millenium. W:
R. Tomaszewska (red.) Praca i kariera w warunkach nowego millenium. Implikacje dla edukacji. Bydgoszcz: Wydawnictwo UKW, 102-114.
Goldman Recvitment (2015) Kwalifikacje zawodowe. Warszawa, Kraków.
Guillén, M.F. (2021) 2030. Jak ścieranie się najwyraźniejszych dzisiejszych przekształci przyszłość
wszystkiego. Tłum. I. Jamrożek. Warszawa: Wydawnictwo Studio Emka.
GUS (2023) Kapitał ludzki w Polsce w latach 2018-2022. Gdańsk: Urząd Statystyczny.
Hawking, S. i Mladinow, L. (2019) Wielki projekt. Warszawa: Wydawnictwo Albatros.
Infuture Hatalska Foresight Institute (2019) Pracownik przyszłości [online]. Dostępny na: http://
infuture.institute/raporty/pracownik-przyszlosci/ [28.04.2019].
Kaku, M. (2011) Wizje, czyli jak nauka zmieni świat w XXI wieku. Warszawa: Wydawnictwo
Prószyński i S-ka.
Knowles, M.S., Holton III, E.F. i Swanson, R.A. (2009) Edukacja dorosłych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Kojro, M. (2018) Dlaczego z pracy odchodzą perełki. Benefit, 4, 36-37.
Komunikat z Brugii (2012) Wspieranie kształcenia i szkolenia zawodowego w Europie. Luksemburg: Urząd Publikacji Unii Europejskiej.
Kwiatkowski, S.M. (2018) Kompetencje przyszłości. W: S.M. Kwiatkowski (red.) Kompetencje
przyszłości. Warszawa: Wydawnictwo FRSE, 14-29.
Majewska, M. (2012) Kandydat idealny ma doświadczenie i wykształcenie. Personel Plus, 2, 57-60.
Melosik, Z. (2020) Lifelong learning – społeczno-kulturowe (re)konstrukcje. W: E. Solarczyk-
-Ambrozik, M. Christoph i R. Konieczna-Woźnia (red.) Edukacja dorosłych a planowanie
karier edukacyjno-zawodowych. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 41-50.
Negri, A. (2022) Dyplomy czy kompetencje. Coaching, 1, 16-19.
PARP (2024) Rynek pracy, edukacja i kompetencje. Warszawa: PARP.
Pocztowski, A. (2003) Zarządzanie zasobami ludzkimi. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.
Raport Gumtree (2017) Aktywni+. Przyszłość rynku pracy [online]. Dostępny na: https://www.
porp.pl/g2/2018_01/3dba749a323ad7779800b13245bcc011.pdf [15.07.2023].
Rifkin, J. (2023) Trzecia rewolucja przemysłowa. Katowice: Wydawnictwo Sonia Draga.
Rosling, H. (2018) Factfulness. Dlaczego świat jest lepszy niż myślimy, czyli jak stereotypy zastąpić realną wiedzą. Poznań: Wydawnictwo Media Rodzina.
Sitek, M., Pokropek, A., Penszko, P., Chyl, K. i Haman, J. (2024) Główne wyniki międzynarodowego badania umiejętności dorosłych PIAAC 2023. Warszawa: Instytut Badań Edukacyjnych.
Standing, G. (2014) Prekariat. Nowa niebezpieczna klasa. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe
PWN.
Sztompka, P. (2016) Kapitał społeczny. Kraków: Wydawnictwo Znak.
Tomaszewska, R. i Gerlach, R. (2023) Człowiek w organizacji. Współczesny wymiar pedagogiczny. Tom 2. Bydgoszcz: Wydawnictwo UKW.
Twaróg-Kanus, A. (2018) Samokierunkowe szkolenia. Benefit, 11, 42-43.
Wawrzyniak, M. (2018) Pracownicy 50+ mają potencjał. Benefit, 4, 22-23.
Wilkinson, R. i Pickett, K. (2011) Duch równości. Warszawa: Wydawnictwo Czarna Owca.
Wilmanowicz, E. (2019) Szkolenia online – czy zastąpią tradycyjne. Benefit, 5, 52-53.

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Copyright (c) 2025 Dyskursy Młodych Andragogów/Adult Education Discourses

/
Język