POZYCJONOWANIE STUDENTÓW W NARRACJACH PRACOWNIKÓW NAUKOWO-DYDAKTYCZNYCH UNIWERSYTETU JAKO KONTEKST DLA REFLEKSJI NAD DYDAKTYCZNĄ FUNKCJĄ SZKOŁY WYŻSZEJ

Abstrakt

Dydaktyczna funkcja uniwersytetu wydaje się tematem, który w obecnych czasach jest słabo obecny w naukowym dyskursie pedagogiki szkoły wyższej. Wynika to z koncentracji na produktywności naukowej, ocenie parametrycznej oraz bibliometrii. Prezentowany artykuł stanowi element szerszych badań nad kulturami akademickimi szkoły wyższej i podejmuje kwestię społecznego pozycjonowania studentów w narracjach pracowników naukowo-dydaktycznych. Podstawowym celem artykułu jest zwrócenie uwagi na znaczenie postrzegania młodzieży akademickiej przez środowisko uczonych, a tym samym ożywienie dyskusji nad istotnością dydaktycznej funkcji uniwersytetu, która traktowana jest jako tak samo istotna jak działalność naukowa.
W artykule najpierw szkicowo przedstawiono metodologię badania, którą stanowi Krytyczna Analiza Metafor będąca swoistą odmianą Krytycznej Analizy Dyskursu. W toku badań realizowanych w ramach dwudziestu ośmiu indywidualnych wywiadów jakościowych poddano refleksji wyrażenia metaforyczne odnoszące się do studentów jako osób, ale także do studentek bowiem – jak miało się okazać w trakcie analiz – przedstawicielki młodzieży akademickiej są wykluczane i tematyzowane w swoisty sposób.
Wyniki badań pozwalają na stwierdzenie, że studenci jako osoby stanowią przeszkodę w rozwoju naukowym pracowników uniwersytetu i są wykluczani na mocy kryteriów odnoszących się do niedostatecznego rozwoju intelektualnego oraz wnoszenia kultury niskiej do rzeczywistości kultury wysokiej. W odniesieniu do studentek należy mówić o podwójnym wykluczaniu. Po pierwsze na mocy kryteriów charakterystycznych dla młodzieży akademickiej w ogóle, a po drugie na mocy kryteriów estetycznych.
W powyższym kontekście należy wyraźnie powiedzieć, że być może uniwersytet przechodzi kryzys w zakresie realizowania ważnej funkcji społecznej, jaką jest kształcenie młodzieży akademickiej, która została zawłaszczona poprzez logikę naukowej produktywności i rozliczalności.