Abstrakt
Współczesna kultura wizualna odgrywa coraz istotniejszą rolę w kształtowaniu i przedstawianiu wizerunków osób starszych, wpływając tym samym na społeczne postrzeganie starości w zachodnich społeczeństwach. Niniejszy artykuł prezentuje wyniki badań przeprowadzonych przez autorkę w latach 2014-2024. Celem badań była próba rekonstrukcji wizerunku późnej dorosłości w reklamie. Realizacja powyższego celu została przeprowadzona za pomocą analizy dokumentów jako głównej metody badawczej, wspieranej technikami takimi jak: jakościowa analiza treści, jakościowa analiza materiałów wizualnych oraz analiza struktur narracyjnych. Wyniki przeprowadzonych badań wskazały na zróżnicowane i często ambiwalentne przedstawienia osób starszych, które jednocześnie podtrzymują tradycyjne wyobrażenia, jak i wprowadzają nowe narracje na temat starości. Celem artykułu jest zwrócenie uwagi na znaczenie mediów wizualnych w procesie kształtowania społecznych wyobrażeń na temat późnej dorosłości. Sygnalizuje on także potrzebę głębszego namysłu nad rolą mediów wizualnych w konstruowaniu obrazów starości w dyskursie naukowym, szczególnie w kontekście współczesnej andragogiki.
Bibliografia
Barnard, M. (2002) Approaches to Understanding Visual Culture. London: Red Globe Press.
Bogunia-Borowska, M. i Sztompka P. (2012) Wstęp. W: M. Bogunia-Borowska i P. Sztompka
(red.) Fotospołeczeństwo. Antologia tekstów z socjologii wizualnej. Kraków: Znak.
Bois, J.P. (1996) Historia starości: od Montaigne’a do pierwszych emerytur. Tłum. K. Marczewska.
Warszawa: Marabut.
Dąbrowska, J. (2015) Czas przezroczystości [online]. Dostępny na: www.tygodnikpowszechny.
pl/czas-przezroczystosci-27761 [12.01.2025].
Dziuban, A. (2010) Społeczny obraz starości i postrzeganie własnego ciała w procesie starzenia
się. Przegląd piśmiennictwa. Gerontologia Polska, 18(3), 140-147.
Elle (2013) Modelki 60+ [online]. Dostępny na: https://www.elle.pl/artykul/modelki-60
01.2025].
Etcoff, N. (2000) Przetrwają najpiękniejsi. Wszystko, co nauka mówi o ludzkim pięknie. Tłum.
D. Cieśla. Warszawa: WAB.
Facebook.com (2022) Wpis Heleny Norowicz [online]. Dostępny na: www.facebook.com/photo/?fbid=715083076129528&set=a.408684610102711&locale=pl_PL [12.01.2025].
Giddens, A. (2010) Nowoczesność i tożsamość. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Jakubowski, W. i Jaskulska, S. (2011) Wstęp. W: W. Jakubowski i S. Jaskulska (red.) Kultura mediów, ciało i tożsamość – konteksty socjalizacyjne i edukacyjne. Kraków: Oficyna Wydawnicza
„Impuls”.
Kępiński, A. (1983) Rytm życia. Kraków-Wrocław: Wydawnictwo Literackie.
Klimczyk, W. (2008) Erotyzm ponowoczesny. Kraków: Universitas.
Luckmann, T. (2006) Niewidzialna religia. Tłum. L. Bluszcz. Kraków: Nomos.
Mead, M. (2000) Kultura i tożsamość. Studium dystansu międzypokoleniowego. Tłum. J. Hołówka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Mirzoeff, N. (1999) An Introduction to Visual Culture. London-New York: Routledge.
Polityka (2015) Starość: nowy trend w modelingu [online]. Dostępny na:https://www.polityka.pl/
tygodnikpolityka/ludzieistyle/1612461,1,starosc-nowy-trend-w-modelingu.read [12.01.2025].
salon24.pl (2023) Najstarsza modelka z okładki „Vouge”. Ma 106 lat i tatuaże na całym ciele
[online]. Dostępny na: https://www.salon24.pl/newsroom/1293498,najstarsza-modelka-zokladki-vouge-ma-106-lati-tatuaze-na-calym-ciele [12.01.2025].
Sartori, G. (2007) Homo videns. Telewizja i postmyślenie. Tłum. J. Uszyński. Warszawa:
Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
Shilling, Ch. (2010) Socjologia ciała. Tłum. M. Skowrońska. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe
PWN.
sjp.pwn.pl, hasło: tradycyjny. Dostępny na: https://sjp.pwn.pl/slowniki/tradycyjny.html
01.2025].
sjp.pwn.pl, hasło: wizerunek. Dostępny na: https://sjp.pwn.pl/slowniki/wizerunek.html
01.2025].
Viva (2021) Paulina Młynarska ostro krytykuje żenujące komentarze o siwych włosach i zmarszczkach Andie MacDowell [online]. Dostępny na: https://viva.pl/ludzie/newsy/paulina-mlynarska-ostro-krytykuje-zenujace-komentarze-o-siwych-wlosach-i-zmarszczkach-andiemacdowell-134165-r1/ [12.01.2025].
Wieseneder, S. i Cerny, T. (2008) Skuteczne zarządzanie reputacją i spójny image. Warszawa:
BestPress.
Winnicka, E. i Grzebałkowska, M. (2022) Jak się starzeć bez godności. Warszawa: Agora.
Zwierciadło (2022) Helena Norowicz zachwyca w kolejnej kampanii reklamowej. Piękno nie ma
wieku! [online]. Dostępny na: https://zwierciadlo.pl/lifestyle/528128,1,helena-norowicz-za
chwyca-w-kolejnej-kampanii-reklamowej-pieknonie-ma-wieku.read [12.01.2025].
Zych, A.A. (2010) Leksykon gerontologii. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Copyright (c) 2025 Dyskursy Młodych Andragogów/Adult Education Discourses

/
Język