Główna treść artykułu
Abstrakt
Celem artykułu jest przeanalizowanie sytuacji współczesnych mężczyzn oraz wyjaśnienie zasadności stosowania określenia „samiec alfa” jako synonimu współczesnego mężczyzny. Analizie
zostaje poddana kwestia kryzysu męskości oraz wyznaczników męskiej atrakcyjności we współczesnych społeczeństwach. Kwestia oceny męskości ukazana została przez pryzmat dwóch paradygmatów: tradycyjnego i nowoczesnego, które ujmują pojęcie męskości w zupełnie odmienny sposób. Zaproponowana analiza przyjmuje perspektywę płci kulturowej i odwołuje się do koncepcji teoretycznych oraz danych empirycznych, ilustrujących faktyczną sytuację mężczyzn. W tekście zostaje postawiona teza, że ewentualny kryzys męskości odnosi się do wizerunku tradycyjnego mężczyzny, który nie spełnia dziś oczekiwań zarówno kobiet, jak i społeczeństwa. Owe trudności przystosowawcze mężczyzn wynikają z rosnącej niezależności kobiet oraz nowych standardów męskości, które formułuje społeczeństwo. Ponadto trudności przystosowawcze mężczyzn wynikają zarówno z przyczyn subiektywnych – mężczyźni wcale nie porzucili tradycyjnych wizji męskości, jak i obiektywnych – obowiązujące sprzeczne wizje męskości sugerują wniosek, że samo społeczeństwo nie wie, jaki winien być współczesny mężczyzna.
Słowa kluczowe
Szczegóły artykułu
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Bibliografia
- Arcimowicz K. (2008a), Nowe wzory relacji ojciec–dziecko w polskich mediach, w: Media elektroniczne – kreujące obraz rodziny i dziecka, J. Izdebska (red.), Trans Humana Wydawnictwo Uniwersyteckie, t. I, Białystok, s. 228-239.
- Arcimowicz K. (2008b), Przemiany męskości w kulturze współczesnej, w: Nowi mężczyźni? Zmieniające się modele męskości we współczesnej Polsce, M. Fuszara (red.), Wydawnictwo Trio, Warszawa, s. 21-60.
- Arcimowicz K. (2015), Współczesny ideał męskiego ciała – wybrane aspekty problematyki, „Acta Universitatis Lodziensis Folia Socjologica”, nr 55, s. 57-76.
- Biddulph S. (2019), Męskość. Nowe spojrzenie, tłum. A. Jacewicz, Rebis, Poznań.
- Buss D.M. (2000), Ewolucja pożądania (strategie doboru seksualnego ludzi), tłum. B. Wojciszke, GWP, Gdańsk.
- CBOS (2003), Dbałość o własną sylwetkę, Komunikat z badań, BS/154/2003.
- CBOS (2009), Jak Cię widzą, tak Cię piszą – Polacy o znaczeniu wyglądu w życiu, BS/112/2009.
- CBOS (2017),Czy jesteśmy zadowoleni ze swojego wyglądu, Komunikat z badań, 104/2017.
- Connell R.W. (1987), Gender and power: society, the person, and sexual politics, Stanford University Press, Stanford.
- Connell R.W. (1995), Masculinities, Cambridge, Polity.
- Daniel D., Pawłowski B. (2009), Biologiczne znaczenie atrakcyjności twarzy, w: Biologia atrakcyjności człowieka, B. Pawłowski (red.), Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa, s. 166-199.
- Dawkin R. (1989), Samolubny gen, Prószyński i S-ka, tłum. M. Skoneczny, Warszawa.
- Dziekanowska M. (2008), Męska płeć kulturowa w perspektywie socjologicznej, w: Męskość w kulturze współczesnej, A. Radomski, B. Truchlińska (red.), Wydawnictwo UMCS, Lublin, s. 52-69.
- Eldredge J. (2019), Dzikie serce. Tęsknoty męskiej duszy, tłum. J. Grzegorczyk, Poznań.
- Eurostat (2018), Life expectancy by age and sex– database, http://appsso.eurostat.ec.europa.eu/ nui/submitViewTableAction.do, 25.06.2020.
- Eurostat (2019a), Gniazdownicy– database, http://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/show.do?dataset=ilc_lvps08&lang=en, 26.06.2020.
- Eurostat (2019b), Współczynnik rozwodów– database, https://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/ submitViewTableAction.do, 25.06.2020.
- Eurostat (2019c), Współczynnik aktywizacji zawodowej– database,https://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/submitViewTableAction.do, 25.06.2020.
- Eurostat (2020), The EU in the world – education and training, Statistics explained, pdf, https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/pdfscache/20434.pdf, 9.06.2020.
- Gajda D., Pawłowski B. (2009), Biologiczne atrakcyjności głosu i śmiechu, w: Biologia atrakcyjności człowieka, B. Pawłowski (red.), Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa, s. 232-261.
- Giddens A. (2005), Socjologia, tłum A. Szulżycka, PWN, Warszawa.
- Hakim C. (2010), Erotic capital, „European Sociological Review”, Vol. 26, nr 5, s. 499-518.
- ISAPS (2019), ISAPS Interantional survey on aesthetic/cosmetic procedures, https://www.isaps.org/wp-content/uploads/2019/12/ISAPS-Global-Survey-Results-2018-new.pdf, 30.06.2020.
- Lees S. (1999), Will boys be left on the shelf?, w: G. Jagger, C. Wright (red.), „Changing Family Values”, London-New York, Routledge, s. 59-76.
- Linek A. (2020), Atrakcyjność fizyczna i seksualna w małżeństwie, w: Społeczne konteksty współbycia i intymności. Szkice z socjologii emocji, t. 1, M. Sroczyńska, A. Linek (red.), Wydawnictwo Naukowe UKSW, Warszawa, s. 121-144.
- Melosik Z. (2002), Kryzys męskości w kulturze współczesnej, Wyd. Wolumin, Poznań.
- Minkiewicz K. (2006), Metroseksualność jako współczesny model męskości, „Roczniki Socjologii Rodziny”, XVII, Poznań, s. 203-220.
- Paprzycka E., Mianowska E., Izdebski Z. (2014), Jak dobieramy się w pary? Płeć biologiczna i płeć społecznokulturowa a preferowane cechy partnera, „Dyskursy Młodych Andragogów”, t. 15,s. 329-345.
- Pawłowski B. (2009), Wysokość i długościowe proporcje ciała a atrakcyjność człowieka, w: Biologia atrakcyjności człowieka, B. Pawłowski (red.), Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa, s. 66-109.
- Rozmus-Wrzesińska M., Pawłowski B. (2009), Atrakcyjność względnej masy i kształtu ciała, w: Biologia atrakcyjności człowieka, B. Pawłowski (red.), Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa, s. 110-155.
- Sorokowski P. (2009), Pigmentacja ciała i owłosienie a atrakcyjność fizyczna, w: Biologia atrakcyjności człowieka, B. Pawłowski (red.), Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa, s. 206-231.
- Szlendak T. (2005), Leniwe maskotki, rekiny na smyczy. W co kultura konsumpcyjna przemieniła mężczyzn i kobiety, Wyd. Santorski, Warszawa.
- Szlendak T. (2009), O naskórkowej (lub kosmetycznej) przemianie męskości, w:Być rodzicem we współczesnej Polsce. Nowe wzory w konfrontacji z rzeczywistością, M. Sikorska (red.), Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego WUW, Warszawa, s. 62-76.
- Szlendak T. (2011), Socjologia rodziny. Ewolucja, historia, zróżnicowanie, PWN, Warszawa.
- Wróblewska-Skrzek J. (2017), Styl życia a antyzdrowotne zachowania kobiet i mężczyzn. Analiza nierówności w stanie zdrowia między kobietami a mężczyznami, w: Kobieta w przestrzeni publicznej: dialog – praktyka – nauka, O. Kotowska-Wójcik, M. Luty-Michalak (red.), WWS, Warszawa, s. 311-330.
- Zimbardo P., Coulombe N. (2016), Gdzie Ci mężczyźni?, tłum. M. Guzowska, PWN, Warszawa.