/ 
Język
Słowa kluczowe
biography
disease
pancreatitis
digital diaries transformatywne uczenie się
biografia
choroba
zapalenie trzustki
pamiętniki cyfrowe
Jak cytować
Abstrakt
W artykule autorka podejmuje problematykę uczenia się w procesie choroby w perspektywie teorii uczenia się transformatywnego autorstwa Jacka Mezirowa. Tekst zawiera wnioski z badań biograficznych, prowadzonych w latach 2017-2022, dotyczących etapów uczenia się w kontekście etapów choroby trzustki, zachodzącej transformacji posiadanej przez podmiot ramy odniesienia (reframing), a także zmiany sposobu nadawania znaczeń przez człowieka w wyniku zachodzącego procesu przeramowania. Autorka ukazuje trzy etapy transformatywnego uczenia się na przykładzie narracji wybranych osób badanych. Charakteryzuje również procesy przekształcania posiadanej przez człowieka ramy odniesienia. W dalszej części artykułu autorka przedstawia wpływ wydarzeń przełomowych na uczenie się transformatywne i przemianę poczucia bezradności chorego w sprawczość. Artykuł zawiera również refleksje autorki związane z kwestią dynamiki wpływu choroby na subiektywnie odczuwane przez chorych poczucie szczęścia i spełnienia w życiu.
Bibliografia
Bauman, Z. (2007) Płynne czasy. Życie w epoce niepewności. Tłum. M. Żakowski. Warszawa: Wydawnictwo Sic!.
Beck, U. (2002) Społeczeństwo ryzyka. W drodze do innej nowoczesności. Tłum. S. Cieśla. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Blumer, H. (2009) Interakcjonizm symboliczny. Perspektywa i metoda. Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos.
Bruner, J. (1996) Frames for Thinking: Ways of making meaning. W: D. Olson i N. Torrance (red.) Modes of Thought. Explorations in Culture and Cognition. Cambridge: Cambridge University Press, 86-112.
Chmielecka, M. (2019) Obraz przełomów biograficznych w świetle teorii transformatywnego uczenia się. W: E. Dubas i A. Gutowska (red.) Stałość i zmienność w biografii. Przełomy biograficzne. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 93-105.
Bogdan, J., Elsaftawy, A., Kaczmarzyk, J. i Jabłecki, J. (2012) Epidemiological characteristic of acute pancreatitis in Trzebnica district. Polski Przegląd Chirurgiczny, 84(2), 70-75.
Chałasiński, J. (1938) Młode pokolenie chłopów, T. I. Warszawa: Państwowy Instytut Kultury Wsi.
Dąbrowski, A. (2020) Choroby trzustki – postępy. Medycyna Praktyczna, 4, 71-75.
Demetrio, D. (2000) Autobiografia. Terapeutyczny wymiar pisania o sobie. Kraków: Wydawnictwo Impuls.
Denzin, N. (1989) Interpretive Interacionism. Newbury Park CA: Sage.
Denzin, N. (2011) The Discipline and Practise of Qualitative research. W: N.K. Denzin i Y.S. Lincoln (red.) Qualitative Research 4. Newbury Park CA: Sage, 1-21.
Denzin, N. i Lincoln, Y. (2015) Metody badań jakościowych,T. 1. Tłum. K. Podemski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Drabik, J. (1996) Aktywność fizyczna w edukacji zdrowotnej społeczeństwa, Cz. l. Gdańsk: Wydawnictwo AWF.
Dubas, E. (2000) Edukacja dorosłych w sytuacji samotności i osamotnienia. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Dubas, E. (2020) The Experience of Alzheimer’s Disease as a Learning Situation. Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne, 1(10), 220-227.
Flick, U. (2010) Projektowanie badania jakościowego. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Freire, P. (2005) Education for Critical Consciousness. New York: Continuum International Publishing Group.
Giddens, A. (2002) Nowoczesność i tożsamość. „Ja” i społeczeństwo w epoce późnej nowoczesności. Tłum. A Szulżycka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Głuszek, S. i Kozieł, D. (2012) Prevalence and progression of acute pancreatitis in the Świę tokrzyskie Voivodeship population. Polski Przegląd Chirurgiczny, 84(12), 618-625.
Goodheart, C. i Lansing, M. (1997) Treating people with chronic disease: a psychological guide. Waszyngton: American Psychological Association.
Gould, R. (1978) Transformations: Growth and Change in Adult Life. New York: Simon & Schuster Books.
Hałas, E. (2006) Interakcjonizm symboliczny. Społeczny kontekst znaczeń. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Hughes, E. (1984) The sociological eye: Selected papers. New Brunswick: Transaction Publishers.
Illich, I. (2005) Deschooling society. London: Marion Boyars Publishers.
Kargul, J. (2013) Uczenie się dorosłych w kulturze pośpiechu. W: E. Solarczyk-Ambrozik (red.) Całożyciowe uczenie się jako wyzwanie dla teorii i praktyki edukacyjnej. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 53-59.
Kopczyńska, E. (2022) Jedzenie i inne rzeczy. Antropologia zmiany w systemach żywnościowych. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Kowolik, P. (2001) Badania pedagogiczne opierające się na metodzie biograficznej. Nauczyciel i Szkoła, 3-4(12-13), 115-121.
Kvale, S. (2012) Prowadzenie wywiadów. Tłum. A. Dziuban. Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN.
Lasocińska, K. (2016) Kreatywność, transgresje i autokreacja – przełomy biograficzne a potrzeba twórczości osób dorosłych. W: E. Dubas i A. Gutowska (red.) Stałość i zmienność w biografii. Przełomy biograficzne. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 105-123.
Lipczyński, R. (2017) Wytyczne dotyczące diagnostyki i leczenia przewlekłego zapalenia trzustki. Gastroenterologia Kliniczna, 9(3), 65-93.
Livneh, H. i Martz, E. (2007) An introduction to coping theory and research. W: E. Martz i H. Livneh (red.) Coping with chronic illness and disability theoretical, empirical, and clinical aspect. Nowy Jork: Springer Science and Business Media, 3-28.
Malewski, M. (2001) Teorie andragogiczne. Metodologia teoretyczności dyscypliny naukowej. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Mazurek, E. (2011) Biograficzne uczenie się kobiety doświadczającej choroby nowotworowej piersi w świetle teorii andragogicznych. W: E. Dubas i W. Świtalski (red.) Uczenie się z (własnej) biografii. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 51-68.
MedicineNet (2017) Coping With Chronic Illness: What Goes Wrong [online]. Dostępny na: https://www.medicinenet.com/script/main/art.asp?articlekey=50466 [28.09.2022].
Mezirow, J. (1991) Transformative Dimensions of Adult Learning. San Francisco: Jossey-Bass.
Mezirow, J. (2000) Learning to Think Like an Adult. Core Concepts of Transformation Theory.W: J. Mezirow & Associates (red.) Learning as Transformation. Critical Perspectives on a Theory in Progress. San Francisco: Jossey-Bass, 38-56.
Mezirow, J. (2009) An Overview on Transformative Learning. W: K. Illeris (red.) Contemporary Theories of Learining. Learning Theoristst… in Their Own Words. London-New York: Routledge Taylor & Francis Group, 74-95.
Ostrzyżek, A. (2008) Jakość życia w chorobach przewlekłych. Problemy Higieny i Epidemilogii, 89(4), 467-470.
Parsons, T. (2009) System społeczny. Tłum. M. Kaczmarczyk. Kraków: Nomos.
Pleskot-Makulska, K. (2007) Teoria uczenia się transformatywnego autorstwa Jacka Mezirowa. Rocznik Andragogiczny, 14, 55-67.
Rydzewska, G. (2011) Zalecenia diagnostyczne i terapeutyczne w przewlekłym zapaleniu trzustki. Rekomendacje Grupy Roboczej Konsultanta Krajowego w dziedzinie Gastroenterologii i Polskiego Klubu Trzustkowego. Przegląd Gastroenterologiczny, 6, 339-352.
Sasińska-Klas, T. (2021) Wyzwania komunikacyjne w czasach płynnej pandemii – perspektywa socjologiczna. Roczniki Nauk Społecznych, 1(49), 85-100.
Szmidt, K.J. (2012) Epifania i doświadczenie krystalizujące w biografii twórczej – próba zarysowania pola badawczego. Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja, 4(60), 73-86.
Sękowska, L. (2004) Styl życia a choroby cywilizacyjne. Idō – Ruch dla Kultury: rocznik naukowy: filozofia, nauka, tradycje wschodu, kultura, zdrowie, edukacja, 4, 233-244.
Sharma, M. (2020) Introduction to Community and Public Health. New Jersey: Wiley.
Silverman, D. (2016) Prowadzenie badań jakościowych. Tłum. J. Ostrowska. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Skibińska, E. (2006) Mikroświaty kobiet: Relacje autobiograficzne. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
Strauss, A.L. (1977) Mirrors and Masks. The Search for Identity. London: Robertson & Co.
Szczepański, J. (1948) Użytkowanie dokumentów osobistych w psychologii społecznej. Przegląd Socjologiczny, 10, 55-80.
Wojciechowska, Z. (2018) Kobiece i męskie wzory (re)konstrukcji biografii w perspektywie zmiany zawodowej. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
World Health Organization (2018) World health statistics 2018: monitoring health for the SDGs, sustainable development goals. Luxembourg: WHO.
World Health Organization (2020) World health statistics 2018: monitoring health for the SDGs, sustainable development goals. Luxembourg: WHO.
Ziarko, M. (2014) Zmaganie się ze stresem choroby przewlekłej. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Społecznych UAM.
Zierkiewicz, E. (2012) Patografia jako zjawisko kulturowe i jako narzędzie nadawania znaczeń chorobie przez współczesnych pacjentów. Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja: kwartalnik myśli społecznopedagogicznej, 1(57), 49-61.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Copyright (c) 2023 Dyskursy Młodych Andragogów/Adult Education Discourses