Abstrakt
Wspólnotowy charakter Unii Europejskiej opiera się nie tylko na rynku pracy i ekonomii, ale przede wszystkim na wspólnym dziedzictwie kulturowym i podzielanych wartościach, takich jak pluralizm, solidarność społeczna, sprawiedliwość, równość i godność. Wzmacnianie i promowanie tych wartości ma walor nie tylko kulturotwórczy, ale może odegrać istotną rolę w zapobieganiu i rozwiązywaniu narastających w Europie problemów społecznych związanych ze zmianami demograficznymi, potrzebami rozwoju nowych typów kompetencji, a także niepokojącymi postawami ksenofobicznymi i rasistowskimi. Jeśli zatem z perspektywy Europy jako pewnej wspólnoty wartości edukacyjna praca z dziedzictwem kulturowym może przynieść tak wiele korzyści, jak można ją skutecznie budować? Czy zaangażowanie w przeszłość i jej krytyczne odczytywanie może wzmacniać społeczności targane współczesnymi kryzysami? Jakie są warunki dobrej współpracy opartej na dziedzictwie kulturowym? Jakim „sąsiadem” dla społeczności jest uniwersytet i jakie jest jego własne dziedzictwo kulturowe? Jak uniwersytety rozumieją dziedzictwo kulturowe i jakie miejsce przypisują mu w procesie edukacji? Niniejszy tekst jest próbą cząstkowej odpowiedzi na powyższe pytania, osadzając materiał empiryczny zgromadzony w ramach międzynarodowego projektu EU_CUL w szerszym kontekście pytań o rolę współczesnych uniwersytetów w projektach społecznego uczenia się, a w szczególności w procesach możliwej odnowy wspólnot na podstawie pracy edukacyjnej z dziedzictwem kulturowym.
Bibliografia
BFUG Working Group on Social Dimension (2023) Principles and Guidelines to Strengthen
the Social Dimension of Higher Education in the European Higher Education Area [online]. Dostępny na: https://ehea.info/Upload/BFUG_ES_GA_86_6_4_1_WG_SD_ Principles_
Guidelines_Indicators.pdf [27.05.2025].
Clark, B.R. (1998) Creating Entrepreneurial Universities: Organizational Pathways of Transformation. Issues in Higher Education. UK: IAU Press/ Pergamon/Elsevier.
COE (2018) Council of Europe, European Cultural Heritage Strategy for the 21st Century: Facing
Challenges by Following Recommendations. Dostępny na: https://rm.coe.int/europeanheritage-strategy-for-the-21st-century-strategy-21-full-text/16808ae270 [27.05.2025].
Deklaracja Bolońska (1999) Dostępny na: https://ehea.info/media.ehea.info/file/Ministerial _
conferences/04/9/1999_Bologna_Declaration_Polish_553049.pdf [27.05.2025].
Field, J., Schmidt-Hertha, B., i Waxenegger, A. (red.) (2016) Universities and Engagement:
International Perspectives on Higher Education and Lifelong Learning. New York: Routledge.
Fleming, T. (2012) Skazani na uczenie się. Habermas, uniwersytety i uczące się społeczeń-
stwo. W: M. Murphy i T. Fleming (red.) Habermas, teoria krytyczna i edukacja. Wrocław:
Wydawnictwo Naukowe DSW, 131-136.
Goddard, J., Hazelkorn, E., Kempton, L., i Vallance, P. (red.) (2016) The Civic University [online].
Cheltenham: Edward Elgar Publishing. Dostępny na: https://doi.org/10.4337/9781784717728.
Klekotko, M. (2018) Między lokalnością a wspólnotowością, czyli o wspólnototwórczych właściwościach scen miejskich. Acta Universitatis Lodziensis Folia Sociologica [online], 64, 5-19.
Dostępny na: http://dx.doi.org/10.18778/0208-600X.64.0.
Kowalski, K. (2013) O istocie dziedzictwa europejskiego – rozważania. Kraków: Wydawnictwo
Międzynarodowego Centrum Kultury.
Kurantowicz, E. (2024) Heritage as learning. Why should community learning and education
focus on cultural heritage? Dyskursy Młodych Andragogów/Adult Education Discourses
[online], 25, 375-386. Dostępny na: https://doi.org/10.61824/dma.vi25.738.
Kurantowicz, E. i Reut, M. (red.) (2020) Cultural heritage between sectors: Mapping the cooperation of universities and social partners. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe DSW.
London Communiqué (2007) Dostępny na: https://ehea.info/Upload/document/ministerial_
declarations/2007_London_Communique_English_588697.pdf [27.05.2025].
Marginson, S. i Considine, M. (2000) The Enterprise University: Power, Governance and Reinvention in Australia. Cambridge & Melbourne: Cambridge University Press.
Nizińska, A. i Kurantowicz, E. (2019) Sustainability and universities. Re-orienting higher education, reorienting teaching. Forum Oświatowe [online], 31(2), 27-40. Dostępny na: https://
doi.org/10.34862/fo.2019.2.2.
Oliver-Lumerman, A. i Drori, G.S. (2022) From Ivory Tower to Academic Commitment and Leadership: The Changing Public Mission of Universities. Cheltenham: Edward Elgar Publishing Ltd. Readings, B. (1996) The University in Ruins. Cambridge Massachusetts: Harvard University Press.
Smith, L.J. (2006) Uses of heritage. New York: Routledge.
Strategia na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju do 2020 (z perspektywą do 2030) SOR (2017).
Dostępny na: https://www.gov.pl/web/fundusze-regiony/informacje-o-strategii-na-rzeczodpowiedzialnego-rozwoju [27.05.2025].
Ustawa Prawo o Szkolnictwie Wyższym (2018). Dostępny na: https://isap.sejm.gov.pl/ isap.nsf/
download.xsp /WDU20180001668/U/D20181668Lj.pdf [27.05.2025].

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Copyright (c) 2025 Dyskursy Młodych Andragogów/Adult Education Discourses

/
Język