Edukacja zdalna w kontekście specyfiki kształcenia animatorów kultury. Komunikat z badań

Abstrakt

Artykuł koncentruje się na zagadnieniu edukacji zdalnej realizowanej w polskim szkolnictwie wyższym od 2020 roku w związku z sytuacją pandemiczną spowodowaną COVID-19 w kontekście specyfiki kształcenia animatorów kultury. W opracowaniu zaprezentowano wyniki badań przeprowadzonych w Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie wśród studentów kierunku animacja kultury. Fakt, że jest to kierunek w dużym stopniu praktyczny, relacyjny, skoncentrowany na rozwijaniu przede wszystkim kompetencji miękkich, nie pozostaje bez znaczenia dla oceny efektywności kształcenia zdalnego. Badania zrealizowano na przełomie 2021 i 2022 roku, z wykorzystaniem dwóch technik badawczych: ankiety oraz wywiadu grupowego. Zasadniczym celem badań było poznanie opinii studentów na temat edukacji zdalnej, ze szczególnym uwzględnieniem jej jakości i efektywności, aktywności własnej oraz motywacji i zaangażowania do nauki, zaangażowania wykładowców oraz ich relacji ze studentami, a także potencjałów i ograniczeń. Wyniki przeprowadzonych badań pokazały, że studenci animacji kultury są podzieleni w opiniach  na temat edukacji zdalnej, przy czym najmniej pozytywnie oceniają ten model kształcenia studenci  roczników, u których na plan studiów składają się przede wszystkim przedmioty praktyczne i metodyczne. Z badań wynika, że skutkiem kształcenia zdalnego jest spadek aktywności, zaangażowania i motywacji do nauki dużej grupy studentów animacji kultury. Badani w większości nie dostrzegają natomiast zasadniczych różnic w poziomie zaangażowania wykładowców w proces dydaktyczny oraz relacjach ze studentami, w zestawieniu z nauką w trybie stacjonarnym. W świetle przeprowadzonych badań do najważniejszych szans akademickiego kształcenia zdalnego animatorów kultury zaliczyć można: rozwój umiejętności technologicznych oraz kompetencji, takich jak: elastyczność, kreatywność, otwartość na nowe, nieoczekiwane zdarzenia i gotowość do radzenia sobie z nimi; stały dostęp do wiedzy i materiałów dydaktycznych; wykorzystanie dodatkowych zasobów czasu na działania w obszarze praktyki animacyjnej. Z kolei w grupie wskazanych przez badanych ograniczeń kształcenia animacyjnego w formie zdalnej wyróżnić należy: nieefektywność zajęć o charakterze praktycznym i metodycznym; brak bezpośrednich kontaktów międzyludzkich; spadek aktywności i motywacji do działań.